Η εισήγηση του Προέδρου της ΠΑΣΕΓΕΣ κ. Τζ. Καραμίχα,
στο 5^ο συνέδριο ΦΠΥ της ΕΕΠΕΣ

Τις εργασίες του 5^ου Πανελλήνιου Συνεδρίου για το Φυτικό Πολλαπλασιαστικό Υλικό που διοργανώνονται στη Λάρισα, την Παρασκευή 1.12.06  από την Ένωση Ελλήνων Παραγωγών και Εμπόρων Σπόρων (ΕΕΠΕΣ) θα παρακολουθήσει ο Πρόεδρος της ΠΑΣΕΓΕΣ Τζανέτος Καραμίχας.

Η εισήγηση του Προέδρου της ΠΑΣΕΓΕΣ αναφέρεται στο νέο κοινωνικο-οικονομικό μοντέλο μετά τη νέα ΚΑΠ και τη παγκοσμιοποίηση :

Άξονες εισήγησης του Προέδρου της ΠΑΣΕΓΕΣ Τζανέτου Καραμίχα

üΤο πλαίσιο

To κοινωνικό – οικονομικό μοντέλο αναλύεται στο πλαίσιο της τρέχουσας εφαρμογής της νέας ΚΑΠ (α΄ φάση), στο πλαίσιο της επόμενης, νέας μεταρρύθμισης της ΚΑΠ (β΄ φάση), που αναμένεται να εκδηλωθεί τέλος του 2008 και θα προδιαγράψει αυτό που θα ισχύσει μετά το 2013. Επίσης θα επηρεαστεί από τις εξελίξεις των συζητήσεων της ΕΕ με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ). Τέλος θα επηρεαστεί από τις πολιτικές που θα εφαρμοστούν σε εθνικό επίπεδο.

üΗ τρέχουσα εφαρμογή της νέας ΚΑΠ

- Η εφαρμογή της νέας ΚΑΠ στην Ελλάδα άρχισε το 2006.

- Τα βασικά σημεία: αποδέσμευση των ενισχύσεων από τη παραγωγή, ιστορική περίοδος αναφοράς 2000-2002, ατομικά δικαιώματα που μεταβιβάζονται, εφαρμογή της πολλαπλής συμμόρφωσης, ενίσχυση του β΄ πυλώνα με τη μεταφορά άμεσων ενισχύσεων (4% το 2006 και 5% από το 2007 και έπειτα  για τους παραγωγούς που εισπράττουν ενισχύσεις άνω των 5.000 €) για την ανάπτυξη της υπαίθρου, σύστημα παροχής συμβουλών για την προσαρμογή των εκμεταλλεύσεων στην αγορά (υποχρεωτικό από 01.01.2007).

- Θετικές και αρνητικές συνέπειες.

Θετικές: αλλαγή νοοτροπίας, προσανατολισμός προς την αγορά, περιβαλλοντική συνείδηση, εκσυγχρονισμός μητρώων, ευκαιρίες για τους νέους αγρότες.

Αρνητικές: μείωση αγροτικής παραγωγής, δυσάρεστες οικονομικές επιπτώσεις, εγκατάλειψη μικρών εκμεταλλεύσεων.

Προκλήσεις και δυνατότητες: αφετηρία ανάδειξης ενός άλλου γεωργικού μοντέλου, πολύ πιο κοντά στις απαιτήσεις των καταναλωτών, πιο προσαρμοσμένο στην αγορά, πιο φιλικό στο περιβάλλον, πιο αποτελεσματικό στη ποιότητα.

üΗ επόμενη φάση μεταρρύθμισης της ΚΑΠ

- Συσχέτιση από 2008/2009 των επιστροφών της Αγγλίας με τον περιορισμό της χρηματοδότησης της νέας ΚΑΠ.

- Δυσοίωνες προοπτικές, τάσεις επανεθνικοποίησης της ΚΑΠ.

- Ήδη έχει ανοίξει η συζήτηση και προετοιμάζονται οι εξελίξεις για τη β΄ φάση της ΚΑΠ. Οι συζητήσεις περιστρέφονται σε ορισμένα σημεία ως προς τη μορφή που θα έχει η στήριξη προς τη γεωργία, ως προς το μοντέλο της στήριξης. Φαίνεται πάντως πως η στήριξη μετά το 2013 θα είναι με λιγότερους πόρους.

- Το 2008 η ΕΕ θα κάνει το τεστ υγείας της ΚΑΠ. Με αφορμή αυτή τη «θεραπεία» προετοιμάζονται οι νέες εξελίξεις.

- Ανάπτυξη του μοντέλου της περιφερειοποίησης από το 2013 και έπειτα. Σήμερα ισχύει το λεγόμενο “ιστορικό”  μοντέλο.

- Πλήρης αποσύνδεση όλων των άμεσων ενισχύσεων από την παραγωγή.

- Αύξηση του ποσοστού μεταφοράς πόρων (διαφοροποίηση) υποχρεωτικά σε 20% για όλες τις χώρες μέλη. Αυτό σημαίνει προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης, συγχρηματοδοτούμενα. Πρόκειται για ένα νέο μοντέλο μερικής επανεθνικοποίησης.

- Ερωτήματα που προκύπτουν: Ποια θα είναι η πολιτική φυσιογνωμία της ΚΑΠ; Θα είναι αγροτική, θα προσφέρει στην απασχόληση, θα συμβάλει στις οικονομικές δραστηριότητες, θα παράγει προϊόντα, θα διατηρεί τον κοινωνικό ιστό; Θα είναι μήπως κοινωνική η ΚΑΠ από το 2013 και έπειτα; Θα αποτελεί μια καθαρά επιδοματική πολιτική με κοινωνικά κριτήρια; Θα είναι κυρίως περιβαλλοντική;

üΠαγκοσμιοποίηση – ΠΟΕ

- Οι συζητήσεις μεταξύ ΕΕ και ΠΟΕ έχουν παγώσει. Πιθανά θα ξεκινήσουν μετά τις αμερικάνικες εκλογές το 2008. Οι διαπραγματεύσεις πάντως από τη πλευρά των αμερικανών, θα είναι σκληρότερες και σε βάρος κυρίως των μη εδώδιμων προϊόντων. Από την πλευρά της ΕΕ αναμένεται επέκταση του ενδοτισμού.

Είναι πάντως προτιμότερη μια παγκόσμια συμφωνία από τις επιμέρους διμερείς συμφωνίες.

üΤι διαπιστώνεται στο κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο

- Συρρίκνωση του αγροτικού πληθυσμού. Σημειώνεται πάντως, ότι και πριν από την εφαρμογή της ΚΑΠ, στο διάστημα της τετραετίας 2000-2004 η απασχόληση στη γεωργία της χώρας μας μειώθηκε κατά 13 ποσοστιαίες μονάδες.

- Μείωση του αγροτικού εισοδήματος. Στο διάστημα της διετίας 2004-2005 καταγράφεται μείωση της τάξεως του 11% περίπου.

- Αύξηση του κόστους παραγωγής (12πλάσια αύξηση του δείκτη των εισροών, πετρέλαιο).

- Μείωση της παραγωγής. Το 2005 η Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία της Γεωργίας μειώθηκε – σε σταθερές τιμές, κατά 10 και πλέον ποσοστιαίες μονάδες. Η μείωση αυτή, η οποία συνεχίζεται και το 2006, αποδίδεται στην πτώση της παραγωγής μη εδώδιμων προϊόντων (πχ καπνός).

üΤο οικονομικό μοντέλο

- Το οικονομικό μοντέλο, ή καλύτερα το παραγωγικό, δεν μπορεί να είναι τίποτε άλλο από ένα μοντέλο επιχειρηματικό με παραγωγούς προσηλωμένους στη παραγωγή και στην αγορά διατροφικών προϊόντων, προϊόντων ποιότητας, προϊόντων σημαντικής προστιθέμενης αξίας. Αυτό το μοντέλο θα κληθούν να το υλοποιήσουν και να το διαχειριστούν παραγωγοί ενημερωμένοι και εκπαιδευμένοι (Κοσμοπολίτες).

- Οι νέοι αγρότες που θα μας διαδεχθούν είναι απαραίτητο να προκύψουν μέσα από ένα κοινωνικό status, μέσα από μια κοινωνική αναγνώριση για τις επιχειρηματικές, παραγωγικές και εμπορικές δραστηριότητες που θα θελήσουν να αναπτύξουν.

üΠοιες πολιτικές προτείνει η ΠΑΣΕΓΕΣ

- Η ΠΑΣΕΓΕΣ έχει επανειλημμένα επισημάνει ότι η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του αγροτικού τομέα, από την πρωτογενή παραγωγή έως και τα τελικά αγροτο-διατροφικά προϊόντα, θα κριθεί κυρίως από πολιτικές που συνδέονται άμεσα με την ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας, με την αύξηση των επενδύσεων στον πρωτογενή κυρίως τομέα, με την ενδυνάμωση του ρόλου της αγοράς, με την προώθηση πολιτικών στήριξης της ποιότητας, με τη δημιουργία γνώσης. Υπογραμμίζεται ότι η επιχειρηματικότητα στον αγροτικό τομέα, πρέπει να συνδεθεί με τη στήριξη των επιχειρήσεων που είναι φορείς καινοτομίας και επιχειρηματικής αντίληψης και μόνο εφόσον διαθέτουν ισχυρή (συμβολαιακή) σχέση με τη πρωτογενή παραγωγή.

- Ισχυρή κοινωνική πολιτική υπέρ των ασθενέστερων αγροτικών νοικοκυριών, υπέρ των υπερήλικων αγροτών, υπέρ των παραγωγών που θα υποστούν απώλεια στα εισοδήματά τους εξαιτίας της εφαρμογής της τρέχουσας ΚΑΠ, αλλά και εξαιτίας εκείνης που θα προκύψει το επόμενο διάστημα.

- Επενδυτική πολιτική με έμφαση στις δυναμικές αγροτικές εκμεταλλεύσεις και στην πιστοποίηση αγροτικών και διατροφικών προϊόντων.

- Ευέλικτες και αποτελεσματικές διαδικασίες για τη διαχείριση των επενδύσεων του νέου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Δ΄ Προγραμματικής Περιόδου (2007-2013). Σημειώνεται ότι οι πόροι του νέου αυτού προγράμματος θα είναι μειωμένοι κατά 35% περίπου. Οι επενδύσεις πάντως πρέπει να κατευθυνθούν στην περιφέρεια της Περιφέρειας, στους Καποδιστριακούς Δήμους.

- Οι υπηρεσίες που προσφέρονται από το Δημόσιο πρέπει να είναι λιγότερες και όχι γραφειοκρατικές.

 - Στην αγροτική ανάπτυξη, στον λεγόμενο β΄ πυλώνα, πρέπει να κυριαρχεί η γεωργική πτυχή.

- Οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις οφείλεται να αντιμετωπίζονται ισότιμα και είναι απόλυτα αναγκαίο να παύσουν οι αποκλεισμοί και οι περιορισμοί. Κύριος στόχος τους πρέπει να είναι η παρέμβασή τους σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα. Από το χωράφι μέχρι και το ράφι.

- Απαιτείται υιοθέτηση και εφαρμογή συμπληρωματικών μέτρων εθνικής πολιτικής, από Δημόσιους φορείς και εποπτευόμενους Οργανισμούς, που θα πρέπει να έχουν ένα καθαρά επιτελικό ρόλο.

üΟ ρόλος του πολλαπλασιαστικού υλικού

- Το πολλαπλασιαστικό υλικό και ειδικά οι σπόροι οφείλουν να εγγυηθούν την ποιότητα των τελικών προϊόντων, αλλά και τις σύγχρονες απαιτήσεις των καταναλωτών.

-Ο έλεγχος του υλικού που χρησιμοποιούμε εμείς οι παραγωγοί, αποτελεί μέγιστη ευθύνη του έλληνα επιστήμονα, του ερευνητή, αλλά και των επιχειρήσεων που το διαθέτουν στην αγορά..

- Πρέπει επιτέλους να οριστεί η ποιότητα, το περιεχόμενό της, οι διαδικασίες  και οι μηχανισμοί για τον  έλεγχό της. Οφείλουμε να αναδείξουμε την ποιότητα των αγροτικών – διατροφικών προϊόντων, αλλά και να την εγγυηθούμε στους καταναλωτές.