ΦΕΤΑ: χρυσάφι αλλά με προϋποθέσεις
Ποιότητα στο αιγοπρόβειο γάλα μέσω Διεπαγγελματικής Οργάνωσης
Παπακωνσταντίνου Δημήτρης*

«Φέτα εξήχθη από Ελλάδα, έλαβε ενίσχυση για τούτο, αλλά μετά ζητήθηκε να επιστραφεί πίσω, γιατί αυτό που είχε εξαχθεί ήταν υποκατάστατο φέτας»

«Στη Δανία βρέθηκε ελληνική φέτα που είχε δύο ετικέτες στη συσκευασία της. Η πάνω ήταν ελληνική και η κάτω βουλγαρική»

«Συνέδριο στη Βουλγαρία 29-11-2004 με θέμα την ασφάλεια των τροφίμων ,είχε ως εισήγηση: Αναφορά σε πρακτικές βαπτίσματος βουλγάρικής φέτας σε ελληνική»

Tι μπορεί να σημαίνουν όλα αυτά για την αγροτική οικονομία της ορεινής Ελλάδας; για τους καταναλωτές; Για τη προσπάθεια αναγωγής της φέτας σε εθνικό θέμα;

Μπορεί και να σημαίνει βροχή ανακλήσεων του προϊόντος γιατί κάποιοι θα την έχουν στημένη στη γωνία ,στο πρώτο προϊόν ΠΟΠ σε κατανάλωση σε όλο τον κόσμο, που μαζί με το ΟΥΖΟ αποτέλέσαν αντικείμενο συζήτησης στον Π.Ο.Ε.

Με βάση τον ΚΑΝ(ΕΚ) 1829/2002 άρθρο 2 κατοχυρώθηκε η φέτα στο μητρώο των ελληνικών ΠΟΠ τυριών και μετά τις 15-10-2007 θα μπορεί να την παράγει αποκλειστικά και μόνο η Ελλάδα με προδιαγραφές που κατέθεσε για την κατοχύρωσή της ως προϊόν ΠΟΠ .

Με αιγοπρόβειο γάλα από τις περιοχές της Ορεινής Ελλάδας και του Ν. Λέσβου.

1.                  Με γίδινο γάλα μέχρι 30% κ.β

2.                  Η λιποπεριεκτικότητα τουλάχιστον 6% κ.β

3.                  το pΗ τουλάχιστον 6,5

4.                  Η πήξη του γάλακτος να γίνεται εντός 48 ωρών από την άμελξη. Το γάλα μέχρι τη πήξη να διατηρείται σε ελεγχόμενες συνθήκες θερμοκρασίας.

5.                  Το γάλα πρέπει να προέρχεται από φυλές παραδοσιακά εκτρεφόμενες και προσαρμοσμένες στη περιοχή παρασκευής της φέτας και η διατροφή τους πρέπει να βασίζεται στη χλωρίδα της εν λόγω περιοχής.

6.                  το γάλα πρέπει να προέρχεται από αμέλξεις που γίνονται τουλάχιστον 10 ημέρες τουλάχιστον μετά τον τοκετό.

7.                  το γάλα πρέπει να είναι καθαρό αγνό υγιεινό πλήρες

8.                  το γάλα πρέπει να είναι νωπό η παστεριωμένο

9.                  απαγορεύεται η παρασκευή φέτας από άλλο είδος γάλακτος πλην των ανωτέρω καθοριζομένων

Από τις 600 μονάδες παραγωγής φέτας εκτιμάται πώς μόνο οι 300 μπορούν να λειτουργήσουν νόμιμα για παραγωγή φέτας.

Από τις 120 .000 κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, πολλές έχουν αυθαίρετες κτιριακές κατασκευές που πρέπει να νομιμοποιήσουν μέχρι τις 31-12-2006 για να λάβουν άδεια λειτουργίας.

Η διαχείριση των βοσκότόπων αναμένεται να προκαλέσει τοπικό εμφύλιο στους ΟΤΑ.

Η ενεργοποίηση των δικαιωμάτων της ΚΑΠ περνάει τις πιο κρίσιμες στιγμές που θα σημαδέψουν καθοριστικά το μέλλον της κτηνοτροφίας αλλά και των κλάδων που συνδέονται μαζί της.

Η (Ο.Μ.Χ ) Ολική Μικροβιακή Χλωρίδα, του γάλακτος που παραδίδεται για τυροκόμηση πρέπει να είναι κάτω από 1,5 εκ.

Οι φυλές των αιγοπροβάτων πρέπει να είναι εγχώριες. Με δεδομένο ότι θα έχουμε περίπου 2000 Σχέδια Βελτίωσης Αιγοπροβατοτροφίας το 2006, μπορεί εύκολα να υποθέσει κάποιος ότι θα χρειαστούμε για αγορά 400.000 αιγοπρόβατα εγχώρια με πιστοποιητικό. Που θα βρεθούν όλα αυτά; Δύσκολο να πραγματοποιηθούν με τα σημερινά δεδομένα. Αναμένεται έκρηξη στη ζήτηση των εγχώριων παραγωγικών ζώων.

Η ιχνηλασιμότητα του εισαγόμενου αιγοπρόβειου γάλακτος από τις γειτονικές χώρες είναι αδύνατη. Η εισαγωγή του ενώ είναι νόμιμη, η μεταποίησή του δεν επιτρέπεται να γίνεται σε μονάδες που αξιοποίησαν Κοινοτικά Προγράμματα.

Παραδοσιακές εκτροφές σημαίνει και πλήρως ενσταυλισμένες μονάδες; Αν όχι με τόσα αρνητικά στερεότυπα που έχει φορτωθεί το επάγγελμα του κτηνοτρόφου σήμερα ποιος αναμένουμε να ασχοληθεί με τη παραγωγή γάλακτος με τον παραδοσιακό τρόπο;

Σαφώς και δεν μας τιμάνε εικόνες σαν κι αυτές που βλέπουμε στα κανάλια με την περιαστική κτηνοτροφία να χρησιμοποιεί σαν βοσκότοπο τις χωματερές και να έχει σταβλικές εγκαταστάσεις δίπλα σε χώρους με διοξίνες.

Λιποπεριέκτικότητα τουλάχιστον 6% σημαίνει βιολογικές ζωοτροφές και σπάνιες φυλές όπως το Βλάχικο της Πίνδου και όχι γαλλικές φυλές (κρεατοπαραγωγής) σαν τα Λακόντ. Γιατί τότε εύκολα θα τεθεί το ερώτημα. Αφού βγάζετε εσείς φέτα από αιγοπρόβατα Λακόντ γιατί όχι και εμείς με τα γνήσια Λακόντ (γαλακτοπαραγωγής);

Να βγάλουμε και εμείς ροκφόρ στην Ελλάδα; είναι μια επιθετική απάντηση. Μπορούμε;

Πετύχαμε τον πρώτο αριθμό στο λαχείο δηλώνουν από την ομοσπονδία τυροπαραγωγών Ελλάδας ,αλλά φοβόμαστε πως δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι να το αξιοποιήσουμε.

Η ανάπτυξη της κτηνοτροφίας μπορεί να σηκώσει από μόνη της μια περιοχή αναπτυξιακά,τώρα που το αγροτικό εισόδημα αγγίζει οριακές καταστάσεις .

 Για τούτο θεσμικά, επιβάλλεται να ξεκινήσει η Ολοκληρωμένη διαχείριση στη παραγωγή του γάλακτος μέσα από τη σύσταση και τη λειτουργία Διεπαγγελαμτικής Οργάνωσης σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο ,που θα συντονίζει και ομοειδείς κλάδους όπως τις ζωοτροφές η και τον αγροτουρισμό στις φάρμες (επισκέψιμες φάρμες).

Συνήθως οι διεπαγγελματικές ιδρύονται με βάση την ανάλογη ΚΟΑ.Οι Ομάδες Παραγωγών Αιγοπρόβειου γάλακτος και Σιτηρών ( Καν (ΕΕ) 952/97) μπορούν να αναλάβουν πρωτοβουλίες για τη δική τους Διεπαγγελματική που θα θέσει τους κανόνες για ποιοτικά προιόντα, έλεγχο της νοθείας , της χρήσης αντιβιοτικών και της ΟΜΧ σε επίπεδο Ομάδων Παραγωγών και θα είναι επίσημος συνομιλητής στην Ε.Ε της Ορεινής Γεωργίας.

Επιβάλλεται να βελτιωθεί η διαδικασία συλλογής του γάλακτος.

Με απόλυτο διαχωρισμό των ειδών γάλακτος που παραλαμβάνεται από τις μονάδες, με χρήση σύγχρονων βυτίων συλλογής γάλακτος από τις παγολεκάνες και εκσυγχρονισμός των σταθμών συγκέντρωσης –πρόψυξης και παραληπτηρίων γάλακτος.

Βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους παραγωγούς από ειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό με γεωργικές συμβουλές σε:

-                      Υγιεινή των ζώων. Εμβολιασμοί, αποπαρασιτισμοί και απολυμάνσεις

-                      Διατροφή. Κατάλληλα μίγμα ζωοτροφών, ενσιρώματα και συμπληρώματα διατροφής

-                      Βελτίωση αποδόσεων. Διαχωρισμός των ζώων, τεχνικές σπερματέγχυσης, συγχρονισμός του οίστρου, παρασιτικά.

-                      Βιολογική κτηνοτροφία. Δικτυώσεις για προμήθεια ζωοτροφών, για συμπληρωματικό εισόδημα από αγροτουριστικές δραστηριότητες.

-                      Εκπαίδευση των νέων κτηνοτρόφων σε ορθές πρακτικές.

-                      Δημιουργία Οδηγού Ποιότητας Κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ανά περιοχή που θα λαμβάνει υπόψη τις ιδιαίτερες απαιτήσεις και πρακτικές των περιοχών

-                      Γενετική βελτίωση που θα στοχεύει στην αξιοποίηση του υπάρχοντος ζωικού δυναμικού για τη δημιουργία ντόπιας ράτσας και αύξησης των αποδόσεων.

Ένας σχεδιασμός μακράς πνοής για το αιγοπρόβειο γάλα είναι αναγκαίος σήμερα και επίκαιρος όσο ποτέ.

* Γεωπόνος -Σύμβουλος Βιολογικής κτηνοτροφίας

 Πρόεδρος της ΕΚΑΤΟ-Γρεβενών

e-mail: maxo@grevenanet.gr