ΔΑΟΚ Σερρών:
Η πορεία της βαμβακοκαλλιέργειας στο νομό Σερρών το 2018

Στα τελευταία στάδια της καλλιέργειας, με τα οποία ολοκληρώθηκε η καλλιεργητική περίοδος του βαμβακιού στην Π.Ε. Σερρών, αναφέρεται η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής ΠΕ Σερρών, Τμήμα Φυτικής και Ζωϊκής Παραγωγής.

Καιρικές συνθήκες κατά την αποφύλλωση και την συγκομιδή

Είναι γνωστή, η μεγάλη εξάρτηση του βαμβακιού από τον καιρό. Είναι από τις μεγάλες καλλιέργειες που οι καιρικές συνθήκες έχουν έντονη επίδραση σε όλες τις φάσεις εξέλιξής της. Το στάδιο, όμως, που ο καιρός έχει καταλυτική επίδραση και επηρεάζει δραματικά το αποτέλεσμα, είναι αυτό της συγκομιδής. Έτοιμη παραγωγή βρίσκεται, όσον αφορά ποσότητα και ποιότητα, στο έλεος των καιρικών συνθηκών που θα επικρατήσουν σε αυτό το στάδιο.

Προκύπτει, επομένως, η ανάγκη αναφοράς στις καιρικές συνθήκες από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Δεκέμβριο, μήνες κατά τους οποίους πραγματοποιήθηκαν τα κρίσιμα στάδια της αποφύλλωσης και της συγκομιδής και, στη συνέχεια, η στελεχοκοπή και το όργωμα.

Σεπτέμβριος: Καλοκαιρία επεκράτησε ολόκληρο το μήνα, ανομβρία και υψηλές, για την εποχή, θερμοκρασίες (πτώση της θερμοκρασίας στο τελευταίο πενθήμερο.)

Οκτώβριος: Ευνοϊκός καιρός για την συγκομιδή, χωρίς βροχές και ψηλότερες από τις κανονικές θερμοκρασίες.

Νοέμβριος: Συνεχίστηκε μέχρι τις 17 του μήνα ο εξοργιστικά καλός φετινός καιρός για την συγκομιδή του βαμβακιού. Στις 18 του μήνα ήλθε η πρώτη, ουσιαστική βροχόπτωση μετά τις 3 Αυγούστου και έπεσε η θερμοκρασία. Ασθενείς βροχοπτώσεις μέχρι τα τέλη του μήνα.

Δεκέμβριος: Ασθενείς βροχές στο διάστημα 9-19 του μήνα. Το υπόλοιπο διάστημα στεγνός καιρός. Χαμηλή η θερμοκρασία.

Αποφύλλωση

Οι αποφυλλώσεις ξεκίνησαν στα μέσα Σεπτεμβρίου και ολοκληρώθηκαν, στις όψιμες φυτείες, περί τις 20 Οκτωβρίου. Η υπηρεσία μας, στις 7 Σεπτεμβρίου, εξέδωσε και διένειμε στους βαμβακοπαραγωγούς, όπως κάθε χρόνο, δελτίο με οδηγίες για την αποφύλλωση, το οποίο αναρτήσαμε και στην ιστοσελίδα του Υπουργείου (στην οποία αναρτώνται τα ΔΓΠ του βαμβακιού). Οι παραγωγοί έκαναν αποφυλλώσεις στο μεγάλο ποσοστό των χωραφιών τους και οι καλές καιρικές συνθήκες συνέβαλαν στην επιτυχία αυτών των επεμβάσεων.

Συγκομιδή

Η πρωιμότητα της φετινής καλλιεργητικής περιόδου οδήγησε σε σποραδική έναρξη της συγκομιδής πολύ νωρίς, από τις 17 Σεπτεμβρίου. Η συγκομιδή εντάθηκε περί τα τέλη Σεπτεμβρίου και συνεχίστηκε απρόσκοπτα με εξαιρετικά ευνοϊκές καιρικές συνθήκες (υψηλές θερμοκρασίες, χωρίς βροχές) ολόκληρο τον Οκτώβριο. Στα τέλη Οκτωβρίου είχε σχεδόν ολοκληρωθεί η συγκομιδή του πρώτου χεριού (πλην ιδιαίτερων περιπτώσεων), ενώ έχει μαζευτεί περίπου και το 50% από το δεύτερο χέρι. Σε πολλά χωράφια που μαζεύτηκε το δεύτερο χέρι, έγινε και στελεχοκοπή. Στις 18 Νοεμβρίου που άρχισαν οι βροχές, μετά από 3,5 μήνες ανομβρίας, είχε ολοκληρωθεί και η δεύτερη συγκομιδή.

Στελεχοκοπή - Όργωμα

Οι βαμβακοπαραγωγοί, αμέσως μετά την συγκομιδή, προχωρούσαν σε στελεχοκοπή και, στη συνέχεια, στο όργωμα των χωραφιών τους. Η στελεχοκοπή είχε ολοκληρωθεί μέχρι τις 18 Νοεμβρίου. Οι βροχές στο τρίτο 10ήμερο του Νοεμβρίου έδωσαν στα χωράφια την αναγκαία υγρασία ώστε να μπορούν να οργωθούν μετά από μια τόσο παρατεταμένη περίοδο ανομβρίας. Τα οργώματα ξεκίνησαν και ολοκληρώθηκαν μέσα στο μήνα Δεκέμβριο. Οι κάποιες βροχές αυτού του μήνα δεν εμπόδισαν την πραγματοποίησή τους. Αξίζει να αναφέρουμε ότι το όργωμα στην περιοχή μας γίνεται, στο σύνολο της έκτασης, με υνιοφόρο άροτρο.

Αποδόσεις

Η σπορά έγινε με καλές καιρικές συνθήκες. Σε όλα σχεδόν τα χωράφια είχε προετοιμαστεί καλά η σποροκλίνη.Tο φύτρωμα έγινε σε ευνοϊκό καιρό, με υψηλές θερμοκρασίες. Στα περισσότερα χωράφια, όμως, λόγω της έλλειψης βροχών για μεγάλο διάστημα, δεν υπήρχε η απαραίτητη υγρασία και συστήσαμε στους παραγωγούς να προχωρήσουν, χωρίς χρονοτριβή, σε ποτίσματα φυτρώματος, ώστε να αξιοποιήσουν τις επικρατούσες υψηλές θερμοκρασίες. Όσοι παραγωγοί πότισαν χωρίς καθυστέρηση, πέτυχαν ένα πολύ καλό φύτρωμα. Λίγοι παραγωγοί που ολιγώρησαν και άργησαν να ποτίσουν, οψίμισαν το φύτρωμα και τους πρόλαβαν οι συνεχείς βροχές που ακολούθησαν.

Από τις 6 Μαΐου ξεκίνησε το «παράδοξο» φετινό καλοκαίρι: καθημερινές βροχοπτώσεις στο διάστημα 6 - 28 Μαΐου, που συνεχίστηκαν, πιο αραιά, μέχρι και τις 3 Αυγούστου!! Οι θερμοκρασίες κανονικές, χωρίς εξάρσεις καύσωνα. Οι συνθήκες αυτές αποδείχθηκαν τελικά ευνοϊκές για την καλλιέργεια, ενώ απάλλαξαν τους παραγωγούς από αρκετά ποτίσματα.

Χρειάστηκαν, όμως, περισσότερα, από άλλες χρονιές, ανασχετικά ανάπτυξης. Από τις 3 Αυγούστου μέχρι και τις 17 Νοεμβρίου επεκράτησαν εντελώς αντίθετες καιρικές συνθήκες: ανομβρία και υψηλές θερμοκρασίες που βοήθησαν την καρποφορία, την πρωιμότητα, το άνοιγμα και την συγκομιδή των βαμβακοφυτειών.

Oι αποδόσεις, στην μεγάλη πλειοψηφία των χωραφιών ήταν φέτος πολύ καλές και σε γόνιμα χωράφια που αρδεύτηκαν ικανοποιητικά, εξαιρετικές. Πολλοί ήταν παραγωγοί που πέτυχαν αποδόσεις μεγαλύτερες των 500 κιλών/στρέμμα. Στο καλό φετινό αποτέλεσμα βοήθησε και η απουσία σοβαρών εντομολογικών προβλημάτων και, ιδίως, η υποτονική εμφάνιση της επικίνδυνης β? γενιάς του πράσινου σκουληκιού, που αποτελεί και τον βασικό εχθρό της καλλιέργειας για την περιοχή μας. Ιδιαίτερα καλή ήταν και η ποιότητα του σύσπορου βαμβακιού που συγκομίσθηκε.

Σύμφωνα με στοιχεία από τη βάση δεδομένων του ΟΠΕΚΕΠΕ, παραδόθηκαν στα εκκοκκιστήρια 79.440.450 κιλά. Δεδομένου ότι η καλλιεργηθείσα έκταση, όπως δηλώθηκε στο ΟΣΔΕ, ήταν 255.286 στρέμματα, η μέση στρεμματική απόδοση διαμορφώθηκε στα 311 κιλά/στρέμμα, μεγαλύτερη από την περυσινή (290 κιλά), που ήταν επίσης μία πολύ καλή χρονιά. Αυτές οι μέσες αποδόσεις δεν αποτυπώνουν σωστά την εικόνα των δύο τελευταίων ετών, αφού διαμορφώθηκαν και από τις πολύ χαμηλές αποδόσεις χωραφιών που καλλιεργούνται καταχρηστικά, με στόχο την λήψη της συνδεδεμένης ενίσχυσης.

Εμπορία - Τιμές

Πέραν των καλών αποδόσεων, υπήρξε απογοήτευση σχετικά με τις τιμές του προϊόντος. Η εξέλιξη των διεθνών τιμών είχε δημιουργήσει, το καλοκαίρι, υψηλές προσδοκίες στους βαμβακοπαραγωγούς, που δεν επιβεβαιώθηκαν όμως στο τέλος, αφού μεσολάβησαν γεγονότα που επηρέασαν αρνητικά τα πράγματα (προβλήματα στις σχέσεις ΗΠΑ ? Κίνας, πολιτική κατάσταση στην Τουρκία, τιμές βαμβακοσπόρου, κ.λπ.). Έτσι, οι παραγωγοί θεώρησαν μη ικανοποιητική την τιμή που εισέπραξαν τελικά, παρά το γεγονός ότι αντικειμενικά δεν ήταν κακή. Η πλειοψηφία των παραγωγών πληρώθηκε 47 λεπτά το κιλό, ενώ παραγωγοί με στεγνό, καθαρό βαμβάκι έλαβαν 2-3 λεπτά επί πλέον (αναφερόμαστε σε τιμές παράδοσης του προϊόντος στο εκκοκκιστήριο).

Προοπτική της καλλιέργειας

Η καλή χρονιά του 2017 οδήγησε σε μια μεγάλη αύξηση της βαμβακοκαλλιέργειας στο νομό μας το 2018 (περί τα 50.000 στρέμματα), καθιστώντας πρώτη με διαφορά μεταξύ των αρδευόμενων αροτριαίων καλλιεργειών. Αν επιβεβαιώνονταν η προσδοκία των καλών τιμών φέτος θα είχαμε ακόμα μεγαλύτερη αύξηση στη νέα καλλιεργητική χρονιά. Σε κάθε περίπτωση θα υπάρξει μια σοβαρή αύξηση και εκτιμούμε ότι στην Περιφερειακή μας Ενότητα θα πλησιάσουμε την έκταση των 300.000 στρεμμάτων.