Τα θέματα που αφορούν το βαμβάκι, είχαν, από την αρχή της καλλιεργητικής περιόδου μέχρι σήμερα, την παρακάτω εξέλιξη:

Καιρός:

Ο καιρός, από τα μέσα Δεκεμβρίου 2009 (μέχρι την περίοδο αυτή αναφερθήκαμε στην τελευταία περσινή έκθεσή μας), κατά μήνα και με ειδικότερη αναφορά στα χαρακτηριστικά που έχουν γεωργικό ενδιαφέρον, είχε ως ακολούθως:

Δεκέμβριος  (2^ο δεκαπενθήμερο): Οι ψηλές για την εποχή θερμοκρασίες συνεχίστηκαν ως τα τέλη του μήνα. Νεφελώδης ήταν ο καιρός το μεγαλύτερο διάστημα και σημειώθηκαν αρκετές και σημαντικές βροχοπτώσεις.

Ιανουάριος: Οι αφύσικα ψηλές θερμοκρασίες του χειμώνα συνεχίστηκαν και το πρώτο 10ήμερο του μήνα. Τις περισσότερες μέρες επικράτησαν νεφώσεις, που έδωσαν κάποιες βροχές και 1-2 φορές χιονόνερο – χιόνι.

Φεβρουάριος: Χαμηλές θερμοκρασίες στο πρώτο δεκαήμερο. Πάλι ψηλές για την εποχή θερμοκρασίες, στον υπόλοιπο μήνα. Πολλές και με σημαντικό ύψος οι βροχές που σημειώθηκαν.

Μάρτιος: Μόνο στο 5ήμερο από 6 μέχρι 10 του μήνα έκανε κρύο. Ψηλές ή κανονικές για την εποχή οι θερμοκρασίες στο υπόλοιπο διάστημα. Βροχές και χιονοπτώσεις στο πρώτο δεκαήμερο. Στεγνός και τις περισσότερες μέρες αίθριος ο καιρός τον υπόλοιπο μήνα.

Οι αφύσικα ψηλές θερμοκρασίες ήταν το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του χειμώνα που πέρασε. Χειμωνιάτικος καιρός (ως προς τις θερμοκρασίες) επικράτησε μόνο στο διάστημα 12 Ιανουαρίου – 10 Φεβρουαρίου και το πενθήμερο του Μαρτίου που προαναφέραμε. Πολλές ήταν οι βροχοπτώσεις μέχρι τις 10 Μαρτίου, με αποτέλεσμα τα εδάφη να κορεσθούν από υγρασία. Οι ισχυροί βοριάδες το τριήμερο 15-17 Μαρτίου και η απουσία βροχών στη συνέχεια βοήθησαν να στεγνώσουν τα χωράφια και να καταστεί έτσι δυνατή η προετοιμασία τους, για την οποία οι βαμβακοπαραγωγοί είχαν αρχίσει να ανησυχούν. Η μέχρι τότε υπερβολική υγρασία των χωραφιών, δεν επέτρεψε και την σπορά των ζαχαροτεύτλων στην εποχή τους, τα οποία θα είναι, και εξ αυτού του λόγου, μειωμένα φέτος στο νομό μας.

Απρίλιος: Η έλλειψη βροχοπτώσεων μέχρι τις 12 του μήνα, επέτρεψε να γίνουν με επιτυχία οι τελευταίες κατεργασίες για την προετοιμασία της σποροκλίνης. Ασθενείς βροχές στις 13, 14, 18 και 19 του μήνα. Αίθριος (κατά βάση) στη συνέχεια ο καιρός με καλές θερμοκρασίες.

Μάιος:  Σταθερές, χωρίς διακυμάνσεις, κανονικές προς ψηλές οι θερμοκρασίες μέχρι τα μέσα του μήνα. Απουσία βροχών στο ίδιο διάστημα. Σιγανή, ευεργετική βροχή στις 15 του μήνα συμπλήρωσε την απαραίτητη υγρασία στα χωράφια που δεν είχαν ποτιστεί, ή παρά το πότισμα είχαν αρχίσει να στεγνώνουν. Πτώση της θερμοκρασίας για τις επόμενες 10 μέρες περίπου. Βροχή και στις 21 του μήνα και τοπικές καταιγίδες τα απογεύματα των επόμενων 2-3 ημερών. Προοδευτική άνοδος της θερμοκρασίας από τις 25 του μήνα.

Ιούνιος: Νεφελώδης ο καιρός, με ασθενείς βροχοπτώσεις την πρώτη εβδομάδα του μήνα. Χαμηλότερες από τις κανονικές για την εποχή οι θερμοκρασίες αυτό το διάστημα. Βελτίωση και άνοδος της θερμοκρασίας στη συνέχεια.

Πιο αναλυτικά, κατά ημέρα, φαίνεται ο καιρός σε μηνιαίους πίνακες που επισυνάπτουμε. Οι αναφερόμενες εκεί θερμοκρασίες είναι αυτές που προέβλεπε η ΕΜΥ και εμείς σε ένα βαθμό επιβεβαιώναμε, σημειώνοντας τις περισσότερες μέρες (όπου υπάρχει δεκαδικό ψηφίο), από την ιστοσελίδα της ΕΜΥ, τις σημειωθείσες θερμοκρασίες στην πόλη των Σερρών.

Καλλιεργητικές εργασίες

α) Κατάσταση των χωραφιών πριν τη σπορά

Όπως αναφέραμε στην τελευταία περσινή έκθεσή μας, τα οργώματα είχαν σχεδόν ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου. Οι πολλές βροχές στη συνέχεια, δυσκόλεψαν τις επόμενες κατεργασίες (ρίπερ, καλλιεργητές) που έγιναν κάποιες μέσα στον Ιανουάριο και οι περισσότερες μετά τις 20 Μαρτίου, που τα χωράφια με την βελτίωση του καιρού είχαν αρχίσει να στεγνώνουν.

Η έλλειψη βροχοπτώσεων στις δύο πρώτες εβδομάδες του Απριλίου, επέτρεψε να γίνουν με επιτυχία οι τελευταίες κατεργασίες για την προετοιμασία της σποράς.

 Στη μεγάλη πλειοψηφία τους οι παραγωγοί δεν βιάστηκαν και κατεργάστηκαν τα χωράφια τους αφού είχαν ‘τραβήξει’ (στο ρώγο τους) και έτσι στο σύνολο, σχεδόν, των χωραφιών είχαμε, ενόψει της σποράς, καλά προετοιμασμένη σποροκλίνη.

β) Σπορά:

Οι βαμβακοπαραγωγοί έχοντας επίγνωση των στενών κοστολογικών δεδομένων που δημιούργησε η νέα ΚΑΠ - που δεν επιτρέπουν αποτυχίες και επανασπορές - καθυστέρησαν και φέτος την σπορά μέχρι να ανέβουν και να σταθεροποιηθούν οι θερμοκρασίες.

Έτσι, εκτός από ελάχιστα χωράφια που σπάρθηκαν μεταξύ 14 και 17/4, η σπορά ξεκίνησε ουσιαστικά στις 21 Απριλίου και δεδομένων των καλών καιρικών συνθηκών, γενικεύτηκε τις αμέσως επόμενες μέρες, για να ολοκληρωθεί,  σχεδόν, μέχρι την Πρωτομαγιά.

γ) Ποτίσματα φυτρώματος:

Η απουσία βροχών μετά την σπορά (και η κατηγορηματική μετεωρολογική πρόβλεψη γι’ αυτό), οδήγησε τους βαμβακοπαραγωγούς να πάρουν γρήγορα, χωρίς ταλαντεύσεις την απόφαση για πότισμα φυτρώματος. Έτσι, εκτός των περιπτώσεων ελαφρών ψιλοχωματισμένων χωραφιών με επαρκή υγρασία, οι παραγωγοί μετά την σπορά, προχώρησαν σε ποτίσματα για το φύτρωμα, που ολοκληρώθηκαν μέχρι τις 5-6 Μαΐου. Το σύνολο σχεδόν των χωραφιών δέχθηκε ένα πότισμα φυτρώματος. Εξαίρεση αποτέλεσαν κάποια χωράφια στη δυτική πλευρά του νομού που ποτίζονται με αυλάκια, που αν και χρειάζονταν πότισμα δεν ποτίστηκαν, γιατί οι παραγωγοί δεν διαθέτουν εξοπλισμό τεχνητής βροχής. Στη συνέχεια, δεδομένης της συνέχισης των καλών θερμοκρασιών και της απουσίας βροχών,  αρκετοί παραγωγοί ξεκίνησαν, όπως επιβάλλονταν, το δεύτερο πότισμα φυτρώματος, για να σιγουρευτεί το φύτρωμα και να βοηθηθεί η πρώτη ανάπτυξη των φυτών. Η σιγανή, ευεργετική, γενική βροχή της 15/5 ήλθε να συμπληρώσει την απαραίτητη υγρασία όπου αυτή έλειπε.

δ) Σκαλίσματα

Τα σκαλιστήρια ξεκίνησαν στις 19-20 Μαΐου μετά τις βροχές που σημειώθηκαν στα μέσα του μήνα. Διακόπηκαν από τις βροχές – τοπικές ψιχάλες  στις 21-24 του μήνα, για να ξαναρχίσουν στις 27/ 5. Ως τα τέλη του μήνα είχαν ολοκληρωθεί σε όλα, σχεδόν, τα χωράφια. Συγχρόνως άρχισαν και σκαλίσματα - ξεβοτανίσματα (επί των γραμμών) από εργάτες. Μετά τις βροχές στις αρχές Ιουνίου, από τις 10 του μήνα περίπου, άρχισαν τα δεύτερα σκαλιστήρια.

Τα σκαλιστήρια, πέραν της γνωστής σημασίας τους στην υποβοήθηση του φυτρώματος και το θετικό ξεκίνημα των βαμβακοφύτων, ήταν ιδιαίτερα απαραίτητα και επείγοντα  για την αντιμετώπιση των σηψιρριζιών που εκδηλώθηκαν έντονα μετά την βροχή της 15ης/5 και την πτώση των θερμοκρασιών που ακολούθησε.

Δύσκολο πρόβλημα αποτελεί και φέτος σε αρκετά χωράφια η παρουσία  της δυσεξόντωτης κύπερης.

Εξέλιξη της καλλιέργειας – επίδραση του καιρού στην εξέλιξή της

 Φυτρώματα – πρώτη ανάπτυξη των βαμβακοφύτων: Η καλή σποροκλίνη των χωραφιών, σε συνδυασμό με τις καλές θερμοκρασίες που ακολούθησαν τη σπορά και τα χωρίς καθυστέρηση ποτίσματα, βοήθησαν στο καλό φύτρωμα του συνόλου σχεδόν των χωραφιών. Χρειάστηκε φυσικά να ποτιστούν, όπως προαναφέρθηκε, στο σύνολό τους. Η σιγανή, ευεργετική βροχή της 15^ης /5, συμπλήρωσε την υγρασία στα χωράφια που δεν είχαν ποτιστεί ή θα χρειάζονταν και δεύτερο πότισμα.

 Έτσι, οι καλές θερμοκρασίες μετά τη σπορά, σε συνδυασμό με τα χωρίς καθυστέρηση ποτίσματα φυτρώματος, είχαν σαν αποτέλεσμα καλά, σε γενικές γραμμές, φυτρώματα και καλή εικόνα των βαμβακοφυτειών μέχρι και την βροχή στις 15 Μαΐου.

Η πτώση, όμως, των θερμοκρασιών (κατά 8-10 °C) που ακολούθησε την παραπάνω βροχή, προκάλεσε σημαντικό πρόβλημα σηψιρριζιών. Ευτυχώς, δεν επιβεβαιώθηκαν οι μετεωρολογικές προβλέψεις για σημαντικές βροχοπτώσεις στο διάστημα 21-23/5 (έπεσαν τοπικές ασθενείς βροχές) και έτσι, σε συνδυασμό με την άνοδο των θερμοκρασιών από τις 25 του μήνα, απετράπη η περαιτέρω επιδείνωση.

Οι τοπικές βροχές τις πρώτες μέρες του Ιουνίου ήταν ωφέλιμες, τροφοδοτώντας με την απαραίτητη υγρασία τα βαμβακόφυτα που δυσκολεύονταν να την εφοδιαστούν, αφού η ρίζα τους ήταν ακόμα τραυματισμένη από τις σηψιρριζίες και τα χωράφια είχαν αρχίσει να στεγνώνουν με τα σκαλιστήρια που έγιναν τις προηγούμενες μέρες.

Τα βαμβάκια άρχισαν να ανακάμπτουν ουσιαστικά, από τις 8-10 Ιουνίου και η βελτίωση της εικόνας τους είναι ανάλογη του βαθμού προσβολής τους από τις σηψιρριζίες.

Στις 9/6 επισκεφθήκαμε το αγρόκτημα Δραβίσκου, όπου, πριν τρεις μέρες, είχε σημειωθεί χαλαζόπτωση και δώσαμε οδηγίες για τις αναγκαίες, για την περίσταση, καλλιεργητικές φροντίδες. Μοιράσαμε και σχετικό έντυπο το οποίο επισυνάπτουμε.

Φυτοϋγιεινή κατάσταση – ωφέλιμα έντομα

Η υπηρεσία μας, από τη αρχή της καλλιεργητικής περιόδου, διένειμε το σχετικό φυλλάδιο για την φυτοπροστασία του βαμβακιού, στο οποίο παρουσιάζονται απλά και συνοπτικά τα θέματα αντιμετώπισης των εχθρών του βαμβακιού και κυρίως ο σφαιρικός τρόπος με τον οποίο οι βαμβακοπαραγωγοί πρέπει να προσεγγίζουν τα ζητήματα φυτοπροστασίας.

Ιδιαίτερο βάρος δίνουμε στην αποφυγή ψεκασμών με εντομοκτόνα τον κρίσιμο μήνα Ιούνιο, μήνα κατά τον οποίο μετακινούνται στις βαμβακοφυτείες και αναπαράγονται τα σημαντικότερα ωφέλιμα έντομα.

ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

   Σηψιρριζίες: Οι υψηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν μετά το φύτρωμα σε συνδυασμό με τα έγκαιρα ποτίσματα φυτρώματος, είχαν σαν αποτέλεσμα καλά φυτρώματα. Στις συνθήκες αυτές δεν είχαμε αξιόλογη εκδήλωση σηψιρριζιών μέχρι τα μέσα Μαΐου.

Η πτώση, όμως, της θερμοκρασίας που ακολούθησε την βροχή της 15^ης/5, προκάλεσε τη σημαντική εκδήλωσή τους.

Το πρόβλημα ήταν πιο έντονο στα χωράφια με εδαφική σύσταση που δεν ευνοεί το αερισμό του εδάφους (ασπρόγεια, αμμοπηλώδη κ.λ.π.), σε αυτά που σπέρνονται πολλά χρόνια με βαμβάκι και σε όσα δεν είχε ακόμα προχωρήσει η ανάπτυξη των βαμβακοφύτων και δεν είχαν βγάλει μόνιμα φύλλα.  

 Στις 19 του μήνα εκδώσαμε σχετική ανακοίνωση και στις 21 δώσαμε και τηλεοπτικώς οδηγίες στους βαμβακοπαραγωγούς για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Συγχρόνως μοιράσαμε σε όλα, σχεδόν, τα χωριά το φυλλάδιο με τις σχετικές οδηγίες μας (επισυνάπτονται οι σχετικές ανακοινώσεις -οδηγίες).

 Οι σηψιρριζίες αποδείχτηκαν, τελικά, πολύ σοβαρές για  την φετινή χρονιά. 

ΕΧΘΡΟΙ

Θρίπας: Η πτώση της θερμοκρασίας μετά την βροχή της 15^ης Μαΐου, που προκάλεσε εκδήλωση σηψιρριζιών και επιβράδυνση της ανάπτυξης των βαμβακοφύτων, είχε σαν έμμεσο αποτέλεσμα και την αξιόλογη εμφάνιση των συμπτωμάτων της προσβολής του θρίπα (κατσάρωμα των φύλλων και παρά πέρα επιβράδυνση στην ανάπτυξη των βαμβακοφύτων). Η εμφάνιση του θρίπα ήταν αξιόλογη ακόμα και σε χωράφια που είχαν χρησιμοποιηθεί σπόροι επενδυμένοι με εντομοκτόνα, που δίνουν την καλύτερη προστασία από το έντομο.

Δεν έγιναν, πάντως, ψεκασμοί για την αντιμετώπισή του.

Αφίδες: Ασήμαντη μέχρι τώρα εμφάνιση.

Ιασσίδες: Δεν έχουμε ακόμα εμφάνισή τους.

ΩΦΕΛΙΜΑ ΕΝΤΟΜΑ

Από τις τελευταίες μέρες του Μαΐου έκαναν την εμφάνισή τους στις βαμβακοφυτείες πασχαλίτσες, που μετακινήθηκαν από τα σιταροχώραφα που ξεραίνονταν (φέτος νωρίτερα), βαίνοντας προς τον αλωνισμό τους. Οι πληθυσμοί τους προοδευτικά αυξήθηκαν πολύ ενώ τελευταία   και άλλα ωφέλιμα έντομα (Chrysopa), εμφανίσθηκαν στα βαμβακοχώραφα.  

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΦΕΡΟΜΟΝΙΚΩΝ ΠΑΓΙΔΩΝ

Όπως κάθε χρόνο, στις αρχές Ιουνίου εγκαταστήσαμε, τις φερομονικές παγίδες παρα-κολούθησης του πράσινου σκουληκιού στα Δημοτικά Διαμερίσματα Κοίμησης, Κ.Δένδρων, Πεθελινού, Φλάμπουρου, Ευκαρπίας και Ν. Μπάφρας.

 Προοπτική της καλλιέργειας – γενικές θέματα

 Φέτος, λόγω αρνητικών εξελίξεων σε ανταγωνιστικές καλλιέργειες, υπάρχει στο νομό μας κάποια στροφή – επιστροφή προς την καλλιέργεια του βαμβακιού. Εκτιμούμε ότι θα υπάρξει μια αύξηση της έκτασης κατά 15% περίπου.

Φαίνεται, επίσης, ότι θα περιοριστεί, μετά τον αποκλεισμό από την συνδεδεμένη ενίσχυση παραγωγών που δεν συμπλήρωσαν το ελάχιστο όριο στρεμματικής απόδοσης, το αρνητικό φαινόμενο της καταχρηστικής – εικονικής καλλιέργειας με αποκλειστικό σκοπό την λήψη της συνδεδεμένης στρεμματικής ενίσχυσης. Μεταφέρουμε, όμως, ακόμα μια φορά  την απαίτηση των βαμβακοπαραγωγών, οι αρμόδιοι ελεγκτικοί μηχανισμοί να αναλάβουν τις ευθύνες τους και με αυστηρούς ελέγχους (και επιτόπιους) να εξαλείψουν το φαινόμενο.

Τέλος, σας γνωρίζουμε ότι θα εφαρμοστεί και φέτος το πρόγραμμα ολοκληρωμένης διαχείρισης του βαμβακιού και οι ενδιαφερόμενοι παραγωγοί πρέπει να υποβάλουν τις αιτήσεις τους μέχρι 30 Ιουνίου.

Ο Διευθυντής

Μπεκιαρούδης Αστέριος