| ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ |
|---|
| Ομιλία της Υπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας στη διημερίδα του Ζαππείου |
|
|
| 25 01 2010 | |
|
Κυρίες και Κύριοι Η σημερινή διημερίδα διεξάγεται σε μια δύσκολη και κρίσιμη συγκυρία. Ο αγροτικός κόσμος βρίσκεται σε κινητοποίηση διεκδικώντας την επίλυση συσσωρευμένων προβλημάτων. Ταυτόχρονα η ελληνική πολιτεία καλείται να αντιμετωπίσει άμεσα τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό, την εκτόξευση του χρέους, το παραγωγικό έλλειμμα και την κρίση ανταγωνιστικότητας, ως αποτέλεσμα εσφαλμένων πολιτικών επιλογών προηγούμενων ετών, αδράνειας και έλλειψης ενός εθνικού προγράμματος ανάπτυξης και παραγωγικών αναδιαρθρώσεων σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Η αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων είναι επιβεβλημένη. Δεν υπάρχουν περιθώρια για καθυστερήσεις, για αναβλητικότητα, για ικανοποίηση και άλλων πελατειακών, συντεχνιακών και μικροκομματικών διεκδικήσεων. Η κρίση έχει πολλαπλές εκφάνσεις: αναξιοπιστία, αβεβαιότητα, ύφεση, ανεργία, διευρυνόμενες ανισότητες, έλλειψη θετικής προοπτικής. Η έξοδος από την κρίση απαιτεί ουσιαστική διαβούλευση, συντεταγμένες και αποφασιστικές κινήσεις και συνεργασία όλων των Υπουργείων για δρομολόγηση των απαραίτητων λύσεων. ΓιΆ αυτό βρίσκομαι εδώ. Γιατί το ΥΠΟΙΑΝ στηρίζει το έργο της Υπουργού και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με όλα τα μέσα που διαθέτει. Τρεις είναι οι προτεραιότητες: 1. Ενίσχυση ρευστότητας των αγροτών και των αγροτικών επιχειρήσεων στο μέτρο του εφικτού, ως ότου αποδώσουν οι νέες πολιτικές. 2. Προώθηση και γρήγορη υλοποίηση μιας συνεκτικής πολιτικής αγροτικών παραγωγικών αναδιαρθρώσεων. 3. Αποτελεσματική λειτουργία και εποπτεία της αγοράς αγροτικών προϊόντων. Λίγα λόγια για κάθε προτεραιότητα: Ενίσχυση ρευστότητας Αναφορικά με την πρώτη προτεραιότητα, η ενίσχυση της ρευστότητας των αγροτών και η ανάγκη να διατηρηθούν ενεργοί στην οικονομική και παραγωγική δραστηριότητα του τόπου μας, σε μια περίοδο όπου η κρίση πλήττει του πάντες, αποτελεί βασική ευθύνη της Πολιτείας. Ευθύνη, τόσο απέναντι στους αγρότες, όσο και σε κάθε επαγγελματία, μικρομεσαίο επιχειρηματία και πολίτη. Όπως γνωρίζετε, αποτελεί πλέον νόμο του Κράτους η βασική προεκλογική μας δέσμευση για ρύθμιση των χρεών επιχειρήσεων, επαγγελματικών και αγροτών. Με τις ρυθμίσεις που ψήφισε η πλειοψηφία των Ελληνικού Κοινοβουλίου, αγρότες και αγροτικές επιχειρήσεις μπορούν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους προς τα πιστωτικά ιδρύματα που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την 1.1.2005. Κάθε οφειλέτης, που έχει ληξιπρόθεσμη οφειλή και ρυθμίζεται με βάση το νόμο, προστατεύεται από οποιονδήποτε πλειστηριασμό μέχρι 31.07.2010. Στοχευμένα, και με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, οι αγρότες έχουν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν ακόμα και ενήμερες οφειλές, έτσι ώστε να μην φτάσουν στο «κόκκινο». Το ΥΠΟΙΑΝ έχει δημιουργήσει ειδική τηλεφωνική γραμμή ενημέρωσης των ενδιαφερομένων για τις διατάξεις που προβλέπει ο νόμος και τη διαδικασία εφαρμογής: 801 11 97 367. Στις ρυθμίσεις που προωθήσαμε σε αυτό το σχέδιο νόμου δεν ρυθμίζουμε δάνεια τα οποία έχει εγγυηθεί το Ελληνικό Δημόσιο. Αυτή την κατηγορία των δανείων θα εξετάσουμε σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Οικονομικών, αλλά και με την Αγροτική Τράπεζα. Τέλος, το ΥΠΟΙΑΝ διαθέτει μια σειρά από χρηματοδοτικά εργαλεία τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν για τη στήριξη της υπαίθρου, για την ανάπτυξη του αγροτοδιατροφικού μας τομέα, για τις αναγκαίες παραγωγικές αναδιαρθρώσεις. Το ΤΕΜΠΜΕ επανασχεδιάζεται με νέα προγράμματα και προϋποθέσεις και επεκτείνεται και σε επιχειρήσεις του αγροτικού τομέα. Σύντομα θα κατατεθεί για διαβούλευση και το σχέδιο νόμου για τη διαφάνεια των τραπεζικών συναλλαγών που στα πανωτόκια, στις αθέμιτες χεώσεις και καταχριστικές πρακτικές. Πολιτική αγροτικών αναδιαρθρώσεων Η δεύτερη προτεραιότητα αφορά στην πολιτική αγροτικών παραγωγικών αναδιαρθρώσεων. Ενεργοποιούμε προς αυτή την κατεύθυνση τα αναπτυξιακά εργαλεία που διαθέτουμε, δηλαδή το ΕΣΠΑ και τον αναπτυξιακό νόμο. Μέσω του ΕΣΠΑ προωθούνται μια σειρά από σημαντικά έργα (εγγειοβελτιωτικά κλπ.), τα οποία θα κάνουν και πάλι ζωντανή τη ζωή στην ύπαιθρο και θα δώσουν ανάσα στους κατοίκους της. Όλες οι δράσεις και όλα τα προγράμματα, είτε μέσω του ΕΣΠΑ, είτε μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου - ο οποίος αναμορφώνεται - διοχετεύουν πόρους προς επιχειρήσεις και κλάδους της Ελληνικής Περιφέρειας και δημιουργούν σημαντικά πολλαπλασιαστικά οφέλη για όλους. Ο αγροτικός τομέας δεν είναι ξεκομμένος ούτε από την δευτερογενή παραγωγή, δηλαδή την μεταποίηση και τη βιομηχανία, ούτε και από τις υπηρεσίες. Όσο πιο αποτελεσματικά και στοχευμένα δαπανούμε και το τελευταίο ευρώ που διαθέτουμε προς την περιφέρεια, για οποιαδήποτε δράση, τόσο μεγαλύτερη προστιθέμενη αναπτυξιακή αξία δημιουργείται, στηρίζοντας τον αγροτικό κόσμο, και ενισχύοντας την ύπαιθρο. Συντονίζουμε ως συναρμόδια Υπουργεία αυτές τις σημαντικές συνέργειες και συμπληρωματικότητες μεταξύ των πολιτικών, ώστε, όπως ανέφερα, να έχουμε το μέγιστο δυνατό αναπτυξιακό αποτέλεσμα. Σημαντική συνιστώσα της αναπτυξιακής μας στρατηγικής είναι η στροφή στην πράσινη οικονομική ανάπτυξη, με οριζόντιο χαρακτήρα εφαρμογής και ιδιαίτερη έμφαση στην αναβάθμιση της ποιότητας και παγκόσμιας αναγνωρισιμότητας των προϊόντων του αγροδιατροφικού τομέα. Η στροφή σε ένα νέο πρότυπο αγροδιατροφικής ανάπτυξης αποτελεί επιταγή, προκειμένου η ελληνική γεωργία και τα αγροτικά προϊόντα να καταστούν και πάλι βιώσιμα και ανταγωνιστικά. Στο πλαίσιο αυτό προωθούμε την υιοθέτηση συγκεκριμένων πολιτικών ποιότητας και τυποποίησης στον αγροδιατροφικό τομέα. Γνώμονας μας παραμένει η διασφάλιση της ποιότητας των αγροδιατροφικών προϊόντων, με κυρίαρχο ρόλο την ανάδειξη της ταυτότητας τους. Για τους λόγους αυτούς καθίσταται πλέον επιτακτική η ανάπτυξη συστημάτων πιστοποίησης και ελέγχου, τα οποία να ανταποκρίνονται τόσο στις σύγχρονες απαιτήσεις των καταναλωτών, όσο και στον εξαγωγικό προσανατολισμό του κλάδου, αλλά και το σεβασμό του περιβάλλοντος. Όλοι μας γνωρίζουμε ότι τίποτε δεν μπορεί να εξαχθεί σήμερα εάν δεν έχει τυποποιηθεί και πιστοποιηθεί. Καιρός είναι να δώσουμε αυτό το δικαίωμα και στον έλληνα καταναλωτή. Ο παραγωγός που σέβεται το νόμο, την υγεία των καταναλωτή αλλά και τον εαυτό του ως επαγγελματία, πρέπει να προστατεύεται από εκείνον που με παράνομο & αθέμιτο τρόπο διαθέτει στην αγορά μη πιστοποιημένα, επικίνδυνα και φθηνότερα προϊόντα. Να συμφωνήσουμε όλοι μας σήμερα, πως ο καταναλωτής δικαιούται να γνωρίζει και να πληρώνει αντίστοιχα την ποικιλία και την ποιότητα που επιθυμεί: δεν είναι όλες οι τομάτες ίδιες, δεν έχουν όλες οι πατάτες τα ίδια γευστικά χαρακτηριστικά. Η πιστοποίηση και η σήμανση ποιότητας των ελληνικών προϊόντων, αποτελούν στρατηγική πολιτική επιλογή για την ανάδειξη του αγροδιατροφικού τομέα της χώρας σε κλάδο ανθεκτικό και ευέλικτο, κυρίως στις Ευρωπαϊκές αγορές υψηλών προδιαγραφών και απαιτήσεων, όπου ο ανταγωνισμός με τις τρίτες χώρες είναι ιδιαίτερα σκληρός. Αποτελεσματική ενημέρωση, λειτουργία και εποπτεία της αγοράς Όσον αφορά στην τρίτη προτεραιότητά μας, αυτή της αποτελεσματικής ενημέρωσης, λειτουργίας και εποπτείας της αγοράς: Αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στην προσπάθεια για την μείωση των διακυμάνσεων των τιμών των αγροτικών προϊόντων, αλλά και τον δραστικό περιορισμό των μεσαζόντων στη διαμόρφωση των τιμών, γεγονός που θα διασφαλίσει την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των παραγωγών, τη βελτίωση της προσβασιμότητας των παραγωγών στην αγορά και την μεγιστοποίηση του οφέλους των καταναλωτών. Όλοι μας θα έχουμε διαπιστώσει τους ιδιότυπους «οικονομικούς κύκλους» που διέπουν την αγροτική παραγωγή: - τη μια χρονιά υπάρχει έλλειψη προϊόντων με αποτέλεσμα αθρόες εισαγωγές και άνοδο τιμών, - την επόμενη χρονιά, οι παραγωγοί φυτεύουν απρογραμμάτιστα με αποτέλεσμα την υπερπροσφορά και τη μείωση τιμών παραγωγού. Η απόκλιση μεταξύ τιμών παραγωγού και τελικής τιμής στον καταναλωτή, είναι σε πολλά προϊόντα 5 φορές υψηλότερη, από την τιμή του παραγωγού. Μεταξύ των παραγόντων που επηρεάζουν τη διαφορά αυτή συγκαταλέγονται η αυξανόμενη συγκέντρωση σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, οι αυξήσεις τιμών άλλων εξωτερικών παραγόντων κόστους (ενέργεια, κόστος κεφαλαίου, μεταφορικά), καθώς και η εμπορική συμπεριφορά των παραγόντων στην αλυσίδα εφοδιασμού (πωλήσεις σε τιμές κάτω του κόστους, απειλές αποκλεισμού προϊόντων από τα ράφια, ειδικές αμοιβές κ.λ.π.). Απαιτείται σήμερα, περισσότερο από ποτέ η δημιουργία ενός ενιαίου συστήματος: - καταγραφής εθνικών & παγκοσμίων τάσεων καταναλωτικών αναγκών και παραγωγικών δυνατοτήτων και - αντίστοιχου προγραμματισμού & πληροφόρησης των παραγωγών για τις απαιτούμενες ποσότητες, ποικιλίες, ποιότητες και ακριβείς χρονικές περιόδους (μήνα ή ακόμη και εβδομάδα). Προς την κατεύθυνση αυτή: · Στελεχώσαμε την Υπηρεσία Εποπτείας Αγοράς της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και ενεργοποιούμε τις υπηρεσίες Εμπορίου των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων προς την κατεύθυνση ελέγχου του τρόπου διαμόρφωσης των τιμών βασικών παραγωγικών εισροών του αγροδιατροφικού τομέα. Με την βοήθεια ενός συστηματικού προγράμματος ελέγχου & κοστολογικών ερευνών, παράλληλα με την εντατικοποίηση των τιμοληψιών σε βασικούς τομείς της δευτερογενούς δραστηριότητας, αποκτούμε πλέον τη δυνατότητα να ελέγξουμε τους παράγοντες που επηρεάζουν το κόστος παραγωγής αγροδιατροφικών προϊόντων. · Εντατικοποιούμε τους διενεργούμενους ελέγχους αναφορικά με την επισήμανση των προϊόντων, με καίριο στόχο την πάταξη των παράνομων Ελληνοποιήσεων και εισαγόμενων οπωροκηπευτικών & κρεάτων. Προς την κατεύθυνση αυτή λειτουργεί και η γενίκευση της υποχρέωσης τήρησης βιβλίων τρίτης κατηγορίας και βιβλίου αποθήκης, καθώς και την τήρηση και ενημέρωση του βιβλίου ιχνηλασιμότητας των εγχώριων νωπών οπωροκηπευτικών από τις εμπλεκόμενες στο σύστημα διακίνησης αγροτικών προϊόντων επιχειρήσεις. · Εισηγούμεθα τη δημιουργία του Μητρώου Εμπόρων (εισαγωγέων/διακινητών) αγροτικών προϊόντων με τη θέσπιση προϋποθέσεων αδειοδότησης (όπως π.χ. τήρηση βιβλίων 3ης κατηγορίας, υποχρεωτική μορφή εταιρείας κ.α.) · Θεσπίζουμε αυστηρούς περιορισμούς στην ανασυσκευασία εισαγόμενων αγροτικών προϊόντων. · Εκσυγχρονίζουμε την υλικοτεχνική υποδομή και το οργανωτικό πλαίσιο λειτουργίας των κεντρικών και των λαϊκών αγορών, αποσκοπώντας στην μείωση των σταδίων διαμεσολάβησης ανάμεσα στον παραγωγό και τον Καταναλωτή. · Εφαρμόζουμε συστηματικό έλεγχο στη διακίνηση αγροτικών προϊόντων από το χωράφι ως τον καταναλωτή με σκοπό την ενίσχυση της διαφάνειας στις συναλλαγές. · Διασφαλίζουμε την ταυτότητα των θεσμών των ανοικτών αγορών και την ενίσχυση της προσβασιμότητας των παραγωγών σε αυτές (π.χ. λαϊκές αγορές, αγορές βιολογικών - παραδοσιακών προϊόντων κ.α.) ενώ ενισχύουμε τα δίκτυα εμπορίας ποιοτικών προϊόντων σε περιφερειακό αλλά και εθνικό επίπεδο. · Το παρατηρητήριο τιμών που έχουμε διαμορφώσει στο Υπουργείο μας, εμπλουτίζεται επιπλέον με στοιχεία ποσοτήτων για να μπορέσει να αποτελέσει τη βάση για μια τέτοια προσπάθεια. Σε δεύτερο επίπεδο επιταχύνουμε τη διεύρυνση ενός πληροφοριακού συστήματος που αναπτύσσεται στην Κεντρική Αγορά του Ρέντη, το οποίο θα δίνει πληροφορίες σε όλη την αγορά για διαθέσιμες ποσότητες, ποιότητες και τιμές. Προωθούμε τέλος, στο πλαίσιο της αρμοδιότητας του ΥΠΟΙΑΝ για θέματα εξαγωγών και εξαγωγικού εμπορίου, ειδικές δράσεις συνεργασιών με τα επιμελητήρια, εμπορικούς φορείς και οργανώσεις, για την προώθηση των εξαγωγών αγροδιατροφικών προϊόντων και την διασύνδεση τους με τον πολιτισμό και την αποδεδειγμένη διατροφική αξία της μεσογειακής διατροφής. Το αμέσως επόμενο διάστημα, στην αιχμή των πολιτικών μας προτεραιοτήτων βρίσκονται επίσης συγκεκριμένα μέτρα και πολιτικές που ενισχύουν την εποπτεία και των έλεγχο των αγορών στον κρίσιμο τομέα των αγροδιατροφικών προϊόντων. Οι πρωτοβουλίες μας προς την κατεύθυνση αυτή έχουν ως εξής: · Έχουμε ήδη ξεκινήσει το έργο της αναθεώρησης και του εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας της Επιτροπής Ανταγωνισμού (Νόμος 703/1977), προκειμένου να διασφαλίσουμε την αποτελεσματικότερη άσκηση των καθηκόντων της, στο πλαίσιο της διερεύνησης ολιγοπωλιακών και εναρμονισμένων πρακτικών και την έγκαιρη επιβολή προστίμων, όπου απαιτείται. · Σε λίγους μήνες θα ξεκινήσει και επίσημα το έργο της η Ειδική Υπηρεσία Αντιμονοπωλιακού Ελέγχου, υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου, με σκοπό τη ενίσχυση του προληπτικού ελέγχου της διάρθρωσης και λειτουργίας των αγορών και των αναλύσεων της αγοράς. Στρατηγική προτεραιότητα αποτελεί επίσης η δημιουργία ταυτότητας των ελληνικών προϊόντων και πληρέστερη ενημέρωση του Καταναλωτή. Προς την κατεύθυνση αυτή πρέπει να ενεργοποιήσουμε άμεσα τον σημαντικότερο πυλώνα ώθησης για την διασφάλιση ποιοτικών προδιαγραφών στα αγροδιατροφικά προϊόντα, που δεν είναι άλλος από τον καλά πληροφορημένο Καταναλωτή. Αποτελεί ευθύνη μας ως Υπουργείο και σε συνεργασία με συναρμόδιους φορείς και υπηρεσίες να υλοποιήσουμε προγράμματα ενημέρωσης των καταναλωτών σε θέματα διατροφικής υγείας και επιλογών. Με τον τρόπο αυτό μπορούμε να ενισχύσουμε τη ζήτηση για ποιοτικά - πιστοποιημένα προϊόντα και να διασφαλίσουμε τη στήριξη και προώθησης της πολιτικής μας στον αγροδιατροφικό τομέα. Γνωρίζετε όλοι σας τις προσπάθειες που καταβάλουμε για την περιφρούρηση του δικαιώματος του καταναλωτή να γνωρίζει τη χώρα προέλευσης. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο προβλέπεται ήδη για το βόειο κρέας και το μέλι. Στη χώρα μας πρόσφατα προχωρήσαμε για το φρέσκο γάλα και γιαούρτι. Συνεχίζουμε για τα υπόλοιπα γαλακτοκομικά προϊόντα (τυρί) και πιθανόν για άλλες κατηγορίες. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) επιταχύνουμε: · Τη δημιουργία σήματος «Ελληνικού Προϊόντος» για το σύνολο των προϊόντων: αυτό θα χρησιμοποιείται σε εθελοντική βάση, θα απαιτεί όμως υποχρεωτικές διαδικασίες πιστοποίησης με όρους που θα προκύψουν για κάθε κατηγορία ξεχωριστά. · Στην καθιέρωση ενός συστήματος επισήμανσης των τροφίμων, κατά τρόπο τέτοιο, ώστε ο πολίτης να πληροφορείται τα χαρακτηριστικά του προϊόντος, διασφαλίζοντας πλήρως τη διαφάνεια και την ιχνηλασιμότητα αυτών, γεγονός που αποτελεί τη βάση των δικαιωμάτων των καταναλωτών. · Στη χρηματοδότηση προγραμμάτων εκπαίδευσης και ενημέρωσης του καταναλωτή, για την αναγνώριση των ευεργετικών χαρακτηριστικών των αγροδιατροφικών προϊόντων του τόπου μας και της εξισορροπημένης διατροφής. Κυρίες και Κύριοι, Η επίλυση των μεγάλων προβλημάτων του τόπου μας, ένα από τα οποία είναι και η αποκρυστάλλωση ενός νέου μοντέλου αγροτικής ανάπτυξης για την χώρα, περνά μέσα από την συναίνεση όλων των προοδευτικών δυνάμεων του τόπου για ριζικές και καινοτόμες αλλαγές στο υφιστάμενο παραγωγικό μοντέλο. Η διαχείριση των τροφίμων, εξΆ ορισμού αντικείμενο πολλών υπουργείων και οργανισμών, απαιτεί κοινές δράσεις, και στενή συνεργασία μεταξύ των δύο Υπουργείων. Κατανοώ την αγωνία, τις δυσκολίες και σε σημαντικό βαθμό την οικονομική ασφυξία την οποία βιώνει ένα μεγάλο μέρος των παραγωγών αγροτικών προϊόντων. Συμμερίζομαι τα προβλήματά και κατανοώ τις ανησυχίες σας, τόσο για το μέλλον του επαγγέλματός σας, όσο και για αυτό των παιδιών σας. Θα ήθελα για τους λόγους αυτούς, σήμερα, να ζητήσω από όλους σας, να συνδράμετε αποφασιστικά με τη συμμετοχή σας και όχι με την αποχή σας, στη μετεξέλιξη του ξεπερασμένου υφιστάμενου παραγωγικού μοντέλου, σε ένα σύγχρονο αγροδιατροφικό μοντέλο προσαρμοσμένο στις σημερινές ανταγωνιστικές συνθήκες. Μέσα από το διάλογο και την ατομική ευθύνη, να δεσμευτούμε σε ένα πλαίσιο δράσεων και πολιτικών, απέναντι στις οποίες όλοι μας θα καθιστάμεθα συνυπεύθυνοι. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να δώσουμε όραμα στον τόπο μας και προοπτικές στην οικονομία μας. Σας ευχαριστώ. |