Η Ελλάδα μετά από επίπονες προσπάθειες να αποχαρακτηριστεί το 2003 για συσσωρευμένες υποθέσεις που σχετίζονται με πειρατεία πνευματικών δικαιωμάτων (Intellectual Property Rights Violation), τέσσερα χρόνια αργότερα κινδυνεύει να χαρακτηριστεί ξανά για νέες παραβιάσεις με πρόταση της Διεθνούς Συμμαχίας για τα Πνευματικά Δικαιώματα (Έκθεση Νο. 301 της IIPA) του 2007, ως χώρα με ανεπαρκείς ελεγκτικούς μηχανισμούς στο να εφαρμόσουν τη σχετική νομοθεσία.

Οι εμπορικές απώλειες των δικαιούχων εκτιμώνται περίπου στα 130 εκατομμύρια Ευρώ το 2006 και περιλαμβάνονται μερικές μόνον κατηγορίες πνευματικών δικαιωμάτων, χωρίς να έχουν περιληφθεί παραβιάσεις και υποκλοπές οι οποίες σχετίζονται με το πολλαπλασιαστικό υλικό και γενικότερα το «λαθραίο» γενετικό υλικό στη Ελληνική Γεωργία.

Έγκυρες πληροφορίες φέρουν την ύπαρξη σοβαρότατου κινδύνου να ξαναχαρακτηριστεί η χώρα μας, με πρόσθετο το γεγονός (και σοβαρό αίτιο) της εκτεταμένης και επικίνδυνα ανεξέλεγκτης πειρατείας φυτικού γενετικού υλικού. Πιθανόν να υπάρξουν κινήσεις προς τον Παγκόσμιο Οργανισμό Πνευματικών Δικαιωμάτων (WIPO) το Υπουργείο Εξωτερικών και καταγγελία της χώρας μας σε Διεθνείς Οργανισμούς για το Πολλαπλασιαστικό Υλικό και Ενώσεις Εμπορίας Σπόρων, κλπ.

Ένα τεράστιο μέρος της ευθύνης για τις εξελίξεις αυτές φέρει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) το οποίο δεν επέδειξε την αναγκαία πολιτική βούληση και δεν φαίνεται να κατόρθωσε να επιβάλλει τη νομιμότητα μέσω των διαθέσιμων υπηρεσιών και μέσων, παρά τις προειδοποιήσεις Γεωργικών Ακολούθων ξένων Πρεσβειών, Ενώσεων Εμπορίας Σπόρων, Αγροτικού Τύπου κ.λ.π.

Ακόμη και σε πρωτοσέλιδα δημοσιεύματα του αγροτικού τύπου αναφέρονται περιστατικά εκτεταμένης διακίνησης μη πιστοποιημένου σπόρου βάμβακος, αποκαλούμενου και ως «μαύρου σπόρου βάμβακος» (με κλοπή γενετικού υλικού γνωστών εισαγόμενων ποικιλιών) στην ελληνική αγορά.

Η κατάσταση σε όλο το εύρος της γεωργικής δραστηριότητος δεν είναι καθόλου κολακευτική για τη χώρα μας (και με βάση έγκυρες πληροφορίες το φαινόμενο της πειρατείας επεκτείνεται σε πολλούς ακόμη σπόρους φυτών μεγάλης καλλιέργειας, χορτοδοτικών, λαχανικών αλλά και χλοοταπήτων).

Το γενετικό αυτό υλικό στο σύνολό του και ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του κάθε είδους φυτού, αναπαράγεται & διακινείται χωρίς άδειες και χωρίς εκχωρημένα πρωτόκολλα καλλιέργειας από τους κατέχοντες τα δικαιώματα, δεν καταβάλλονται royalties και δεν πιστοποιούνται από κανέναν, με αποτέλεσμα να εμπορευματοποιούνται από τους διάφορους χρήστες χωρίς απολύτως κανένα έλεγχο, με «ψευδώνυμα» με «επινοούμενες ετικέτες», και με στοιχεία ξένα προς την πραγματική τους γενετική προέλευση και ταυτότητα. 

Μαθαίνουμε ότι για την εκτεταμένη και ανεξέλεγκτη «πειρατεία» στην Ελλάδα, έχουν παρθεί πρωτοβουλίες, το φαινόμενο ήδη ερευνάται σε ολόκληρο το εύρος και κατά περίπτωση αλλά φοβούμαστε ότι έχει πάρει μεγάλη έκταση στις χώρες προέλευσης, ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια και οργανισμούς στο εξωτερικό οι οποίοι θίγονται οικονομικά.

Οπότε πρέπει να αναμένονται εξελίξεις και πολύ πιθανόν εκπλήξεις...

Mπαντής Αθανάσιος