Η βερτισιλλίωση αποτελεί τη σοβαρότερη ασθένεια της ελιάς, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει εγκατασταθεί σε σημαντικό αριθμό ελαιώνων και σε διάφορες περιοχές. Για το λόγο αυτό, οι γεωπόνοι του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου Βόλου προτείνουν στους καλλιεργητές τις απαραίτητες ενέργειες για την αντιμετώπισή της.

Σύμφωνα με τους γεωπόνους πρόκειται για φυτοπαθογόνο μύκητα εδάφους, με πολύ μεγάλο κύκλο ξενιστών, ο οποίος μολύνει τα δένδρα από τις λεπτές ρίζες και προκαλεί απόφραξη των αγγείων του ξύλου. Η ασθένεια ξεκινά με το μεταχρωματισμό των φύλλων και γίνεται τελικώς φανερή είτε με τη μορφή μεμονωμένων ξερών κλάδων στα μεγαλύτερης ηλικίας δένδρα (ημιπληγία), είτε με την πλήρη ξήρανση των νεαρών δένδρων (αποπληξία).

Η ασθένεια μεταδίδεται κυρίως από τα μολυσμένα φύλλα της ελιάς ή άλλων ευπαθών ξενιστών και είναι σοβαρότερη όταν ο ελαιώνας συγκαλλιεργείται με άλλα ευπαθή στο μύκητα φυτά, όπως βαμβάκι, τομάτες, πατάτες κ.ά. ή γειτονεύει με ευπαθείς καλλιέργειες.

Επειδή δεν υπάρχουν χημικά μέσα για τη θεραπεία της ασθένειας, συνιστάται η αυστηρή τήρηση των παρακάτω καλλιεργητικών μέτρων για τον περιορισμό διάδοσης της ασθένειας:

1) κοπή και καύση των προσβεβλημένων κλάδων με τα πρώτα συμπτώματα εκδήλωσης της ασθένειας. Τα μολυσμένα δένδρα συχνά αναβλαστάνουν από τη βάση και δίνουν νέα κλαδιά χωρίς συμπτώματα, ενώ είναι συχνό το φαινόμενο της ανάρρωσης,

2) αποφυγή των οργωμάτων,

3) άρδευση με σταγόνες και αποφυγή της κατάκλυσης και των αυλακιών,

4) καταστροφή των ζιζανίων,

5) χρησιμοποίηση υγιών δενδρυλλίων για την εγκατάσταση ενός ελαιώνα,

6) αποφυγή φυτέματος εκεί όπου προηγήθηκε καλλιέργεια ευπαθών στην ασθένεια φυτών (πατάτα, τομάτα, βαμβάκι κ.ά.),

7) αποφυγή συγκαλλιέργειας ή γειτνίασης με ευπαθή στην ασθένεια φυτά,

8.)  εφαρμογή ηλιοαπολύμανσης σε εγκαταστημένους ελαιώνες.

Εκτός της βερτισιλλίωσης, αυτή την εποχή το δέντρο της ελιάς διατρέχει κινδύνους και από άλλες ασθένειες. Οι γεωπόνοι ενημερώνουν τους ελαιοκαλλιεργητές αναλυτικά για κάθε ασθένεια.

Κυκλοκόνιο

Ο μύκητας προσβάλλει κυρίως φύλλα και ποδίσκους ανθέων, ανθοταξιών και καρπών. Στην πάνω επιφάνεια των φύλλων σχηματίζονται κυκλικές τεφροκαστανές κηλίδες με ασαφή όρια και χλωρωτική περιφέρεια Σε έντονες προσβολές, φύλλα και ανθοταξίες κιτρινίζουν και πέφτουν. Η ασθένεια ευνοείται σε υγρές περιοχές, βροχερές περιόδους και θερμοκρασίες 6-120 C.

Σε περιοχές όπου η ασθένεια είναι ενδημική και κυρίως μετά από περίοδο συνθηκών υψηλής υγρασίας και βροχόπτωσης, συνιστάται ψεκασμός με κατάλληλα μυκητοκτόνα όπως: Βορδιγάλειος πολτός (διάφορα σκευάσματα), Οξυχλωριούχος χαλκός (διάφορα σκευάσματα), Υδροξείδιο του χαλκού (διάφορα σκευάσματα) κ.ά.

Σκωλικόμορφα ακάρεα (ERIOPHYIDAE)

Τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται σε ελαιώνες προσβολές της νεαρής βλάστησης από σκωλικόμορφα ακάρεα. Οι προσβολές προκαλούν εξασθένιση των δένδρων που σε σοβαρές περιπτώσεις είναι δυνατό να προκαλέσουν φυλλόπτωση, ανθόρροια και καρπόπτωση. Η προσβολή γίνεται εμφανής στα ώριμα φύλλα υπό μορφή υπόφαιων ανάγλυφων κηλιδώσεων στην κάτω επιφάνεια.

Για την καταπολέμηση των ακάρεων αυτών και επειδή δεν υπάρχουν εγκεκριμένα εξειδικευμένα σκευάσματα, συνιστάται επέμβαση με κατάλληλο για την καλλιέργεια θερινό πολτό όταν η νέα βλάστηση φθάσει τα 6-8 εκατοστά.

Σημειώνεται ότι μία τέτοια επέμβαση καταπολεμά ταυτόχρονα τις προνύμφες κοκκοειδών και άλλων ομοπτέρων εντόμων που δραστηριοποιούνται αυτή την εποχή.

Καλόκορις (Βρωμούσα)

Πρόκειται για πολυφάγο έντομο, τα ενήλικα του οποίου είναι δυνατόν να προσβάλλουν τη νεαρή βλάστηση κυρίως κατά την περίοδο από τέλος Μαρτίου έως Μάιο. Η εμφάνιση των ακμαίων του εντόμου είναι σποραδική και συχνά ξαφνική, γεγονός που απαιτεί την προσοχή και ετοιμότητα των καλλιεργητών.

Στους ελαιώνες που τα τελευταία χρόνια έχουν παρατηρηθεί προσβολές από το έντομο συστήνεται ψεκασμός με έναν εγκεκριμένο για την καλλιέργεια εντομοκτόνο επαφής, με την εμφάνιση των ακμαίων ή κατά την περίοδο της έκπτυξης της νέας βλάστησης και πριν την ανθοφορία.

Ξυλοφάγα έντομα (Σκολύτες)

Συνήθως προσβάλλουν δευτερογενώς εξασθενημένα από διάφορες αιτίες ελαιόδενδρα. Για την αντιμετώπιση αυτών των εντόμων συνιστάται επιμελές καθάρισμα των δένδρων από προσβεβλημένα ή μη, ξερά ή εξασθενημένα κλαδιά και άμεση καύση αυτών, αποφυγή διατήρησης προσβεβλημένης ξυλείας στους ελαιώνες και διατήρηση των δένδρων σε καλή κατάσταση υγείας και θρέψης.

Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, την συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.